Cümlede Anlam

Cümlede anlam konusu YGS, LYS, KPSS ve ALES Türkçenin anlam bölümündeki üç konudan bir tanesidir. Cümlede anlam konusu yukarıda saydığım sınavlarda çıkan konular içerisinde en önemlilerinden bir tanesidir. Çünkü hem cümlede anlamla ilgili bağımsız sorular gelmekte (neden sonuç cümleleri, amaç cümleleri, beğenme cümlesi, eleştiri cümlesi, doğrudan anlatım vb. gibi.) hem de paragrafta anlam sorularını çözebilmek için sözcükte anlam ve cümlede anlam konusunu iyi bilmek gerekmektedir. Ayrıca birçok öğrencimizin zorlandığı anlatım bozukluğu gibi konuların temelinde de sözcükte anlam ve cümlede anlam konusu vardır.   Bu sebeple anlam konularından her gün düzenli 20-30 soru çözmeniz YGS Türkçede ve diğer sınavlarda işinizi çok ama çok kolaylaştıracaktır.   Geçelim konumuza:

Bir duyguyu, düşünceyi veya eylemi anlatma amacıyla sözcüklerin bir araya gelerek oluşturdukları yargı bildiren söz grubuna cümle (tümce) denir.

YGS Türkçede cümlede anlam konusundan karşınıza gelecek sorular daha çok cümlenin konusu ve yargısı, cümleler arası anlam ilişkileri ve cümle yorumu şeklinde olmaktadır.

Cümlede anlam konusu diğer konular gibi çok ayrıntılı alt başlıklar içeren bir konu değildir. Bize verilen bir cümlenin mesajını, ifade ettiği duyguyu, düşünceyi, anlatmak istediğini iyi tespit etmemiz gerekmektedir. Bunu başardığımız an cümlede anlam sorularının tamamını yaparız. Anlam ayrımını yapabilmek için bol soru çözmek gerekir. Şimdi bunu bir örnekle anlatayım:

“Leylâ ile Mecnûn”
“Leylâ ve Mecnûn”

Yukarıda iki farklı bağlaçla birbirine bağlanan Leylâ, Mecnûn isimlerini görüyorsunuz. Dilimizin gündelik kullanımlarına göre “ve” bağlacı da “ile” bağlacı da aynı işlevi görmektedir. Ancak bu iki ifadeye baktığımızda aralarında anlam açısından bir fark olduğunu görebiliriz. “Leylâ ve Mecnûn” derken her ikisinin ayrı birer birey, sırayla söylenmiş sıradan iki isim gibi olduğunu görebiliriz. Ancak “Leylâ ile Mecnûn” dediğimiz zaman iki kişinin birbirine ait olduğunu, birbiriyle sürekli anıldığını, aralarında bir birliktelik olduğunu anlarız. Demek ki bu iki bağlaç bile birbirinden farklıdır. İşte anlam konusu bu anlam ayrımlarını bildiğimiz ölçüde bizi başarıya götürecektir.

Ben aşağıda en çok sorulan 25 adet anlam ayrımını teker teker örnekleriyle birlikte anlatmaya çalıştım. Ancak siz sorularda bundan çok daha fazlasını göreceksiniz. Bu sebeple sürekli tekrar ettiğim gibi lütfen bol soru çözün. Anlam sorularından soru çözmeyi pek sevmeyiz. Çözmeden de halledilebilecek zannederiz ancak   pratiklik kazanmak adına lütfen bol soru çözelim.  

1 views